Kapitan Żbik to seria polskich komiksów, których głównym bohaterem był Jan Żbik, kapitan Milicji Obywatelskiej. Z pewnością jest doskonale znana wielu czytelnikom „Detektywa”. Ukazywała się pierwotnie w latach 1968–1982. Czy wiecie, kto był pierwowzorem genialnego milicjanta?
W latach 1967–1982 w ramach tej serii ukazały się 53 zeszyty, wszystkie nakładem Wydawnictwa „Sport i Turystyka”, w łącznej liczbie ponad 11 milionów egzemplarzy[1]. Pomysłodawcą serii i twórcą postaci kapitana Żbika był Władysław Krupka. Komiksy o Żbiku były pierwszymi w dorobku Grzegorza Rosińskiego, najwięcej – 27 części – narysował Jerzy Wróblewski, który jest dotąd twórcą największej liczby wydanych oficjalnie komiksów w Polsce. Scenariusze do serii pisały m.in. dziennikarki „Polityki” Wanda Falkowska i Barbara Seidler, autorka poczytnych tzw. powieści milicyjnych Anna Kłodzińska.
Genezą serii było przekonanie szefostwa MO, że potrzebne jest przybliżenie młodzieży pracy milicji.
W 1967 r. generał Tadeusz Pietrzak, komendant Milicji Obywatelskiej, stwierdził, że trzeba poprawić wizerunek milicji w oczach młodego pokolenia. Posługując się przystępną formą pokazać jak trudna i niebezpieczna jest taka robota. Na Bazarze Różyckiego pokazały się wtedy komiksy (…). Komiksy były nowością, która spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem – wspominał w wywiadzie prasowym Władysław Krupka.
Kolorowe zeszyty zdobyły wielu czytelników, których początkowo przyciągała atrakcyjna forma i treść, później coraz silniej po prostu zżycie się z głównym bohaterem i chęć śledzenia jego perypetii. Piętnaście lat później na zawieszenie serii miało wpływ wyczerpywanie się formuły wychowywania młodzieży poprzez lekturę komiksu, wobec rozwoju kultury masowej i zmian społecznych oraz rozdźwięk między propagandową misją a dość powszechną negatywną oceną milicji przez społeczeństwo w kontekście stanu wojennego.
Kapitan Żbik czyli…
Protoplastą kapitana Milicji Obywatelskiej Jana Żbika z najbardziej kultowego komiksu peerelowskiego był przedwojenny inspektor Bernard Żbik z książek Adama Nasielskiego zmarłego 23 stycznia 2009 roku w Cooma.
Inspektor Bernard Żbik, który zagadki kryminalne rozwiązuje jak Sherlock Holmes – to bohater najbardziej znanego cyklu beletrystycznego Nasielskiego Wielkie gry Bernarda Żbika, obejmującego osiem powieści i nowelę detektywistyczną: Alibi (133), Człowiek z Kimberley (1934), Opera śmierci (1934), Dom tajemnic (1935), Grobowiec Ozyrysa (1936), Puama E. (1936), Skok w otchłań (1936), Kolorowy sztylet (1937) i As Pik (1938).
Adam Nasielski, ps. Bill Tramp, urodził się 1 lipca 1911 roku w Warszawie. Studia prawnicze i seminarium doktorów kryminologii ukończył na Uniwersytecie Józefa Piłsudskiego. Praktykował krótko, od palestry wolał bowiem biurko z Underwoodem.
Karierę dziennikarską rozpoczął jako recenzent operowy. Publikował m.in. w warszawskim „Kurierze Polskim”, „Głosie Stolicy”. „Karolku Śląskim”, „Dzienniku Poznańskim”, „Dzienniku Bydgoskim”, „Republice” (Łódź), „Wieku Nowym” (Lwów).]
Wraz z Markiem Romańskim (Romanem Dąbrowskim) i Antonim Marczyńskim tworzył „wielką trójcę” polskiej powieści kryminalnej.
Jako pisarz debiutował Strzałem (1931). Wydał ponad 30 powieści. Większość powstała w Zaleszczykach nad Dniestrem, gdzie pisarz miał „willę”, którą kupił do spółki z oficerem z Korpusu Ochrony Pogranicza. Jego książki tłumoczono na kilka języków: czeski, holenderski, francuski, niemiecki i angielski.
W dalekiej Australii
Do Australii przybył w 1949 roku. Pracował jako urzędnik państwowy w przedsiębiorstwie budującym tamy – Snowy Mountain Authority.
Na emigracji napisał piętnaście minipowieści, które drukowane były „Wiadomościach Polskich”. Określał je mianem „szablonowej lipy”. Jakiś czas po przejściu na emerturę rozstał się z literaturą kryminalną.
W „Wiadomościach” prowadził też ,,Rozmówki”, które podpisywał pseudonimem ,,Buldog”, wcześniej drukowane w melbourneńskim „Tygodniku Polskim”. W „Tygodniku” miał również kolumnę ,,Na ukos”. Przez czterdzieści lat współpracował z paryską „Kulturą”, w której ukazywały się jego eseje, reportaże, polemiki i listy.
W 1974 roku otrzymał z Polski propozycję ekranizacji powieści Awantura w Chicago wydanej w 1937 roku u Gebethnera i Wolffa w Warszawie. Prawie czteroletnie pertraktacje nie przyniosły pozytywnego rezultatu. Doczekał się tylko jej drugiego wydania w 1991 roku.
Zmarł w wieku 97 lat. Pochowany został u podnóża Góry Kościuszki.
Źródło: melbourne.pl
Na zdjęciu: Palemka – naszywka noszona na kołnierzach mundurów MO była charakterystycznym elementem logo serii komiksów ze Żbikiem Źródło: wikipedia.org