Monika Osińska – pierwsza kobieta z dożywociem

20 marca 1998 roku zapadł w Polsce pierwszy wyrok dożywotniego pozbawienia wolności, którym skazana została kobieta. Monika Osińska, pseud. Osa, skazana została za zabójstwo Jolanty Brzozowskiej.

Wraz z dwoma kolegami – Marcinem Murawskim pseud. Jogi i Robertem Gołębiowskim pseud. Gołąb, na kilka miesięcy przed egzaminem dojrzałości, wpadli na pomysł rabunku, który zakończył się jednak krwawym morderstwem. Ofiarą padła 22-letnia koleżanka jednego ze sprawców. Choć pierwotny plan zakładał rabunek,  późniejszą sprzedaż łupów i pozyskanie pieniędzy na studniówkę, sprawcy mieli także przygotowany plan awaryjny. Do jego wykonania potrzebowali rękawiczek, kija bejsbolowego, nogi od stołu oraz noża. Plan skrupulatnie wykonali z użyciem wszystkich narzędzi. Ponad 2 lata po dokonaniu makabrycznej zbrodni odbyła się rozprawa, w której polski sąd po raz pierwszy orzekł karę dożywotniego pozbawienia wolności wobec kobiety. Monika Osińska w chwili, kiedy zapadł wyrok skazujący, miała 21 lat.

Kara dożywotniego pozbawienia wolności, tak jak kiedyś kara śmierci, rodzi wiele pytań, które wciąż pozostają bez odpowiedzi. Czy istnieje życie po dożywociu? Czy jest sens pozbawiać człowieka wolności do ostatnich dni jego życia? Jakie jest cel kary dożywotniego pozbawienia wolności? Jedni mówią, że „dożywotniacy” przecież nie mają nic do stracenia. Inni – że dożywocie wcale nie oznacza całego życia za kratkami.

Nie tylko Monika Osińska

Kara dożywotniego pozbawienia wolności jest najsurowszą karą w polskim kodeksie karnym. Nie zawsze jednak nią była. Jej historia jest nieco zawiła. Tak, jak życiorysy osób na nią skazanych. Ich wina może nie pozostawiać żadnych wątpliwości, ale czas najwyższy rozwiać te, które może budzić sama kara dożywotniego pozbawienia wolności.

Ostatni rok to czas ogromnych zmian przestępczości i zachowań społecznych. Polskie sądy orzekają coraz mniej tych najsurowszych kar – w 2020 roku zapadło „tylko” 20 wyroków skazujących na karę dożywotniego pozbawienia wolności. Tylko, ponieważ kilkanaście lat temu było ich o kilkadziesiąt więcej. A jak to jest z tym dożywociem? Za co można zostać skazanym najwyższym wyrokiem kary w Polsce, a jak skazuje się za granicą? Jakie prawa i obowiązki mają „dożywotniacy”? W końcu – czego nie wiemy o karze dożywotniego pozbawienia wolności?

Interesuje Cię dożywotnie pozbawienie wolności? Sięgnij po Detektywa Wydanie Specjalne 3/20201 (tekst Anny Rychlewicz pt. „Dożywocie bez tajemnic”). Cały numer do kupienia TUTAJ.