Kara dożywotniego pozbawienia wolności jest najsurowszą karą w polskim kodeksie karnym. Orzeka się ją za najcięższe przestępstwa. Jest substytutem kary śmierci.
Przypomnijmy, że ostatnia kara śmierci została wykonana w Polsce 21 kwietnia 1988 r., w Krakowie. Powieszono wówczas 28-letniego mordercę Andrzeja Czabańskiego. Już wówczas trwały prace nad reformą prawa karnego i zniesieniem kary śmierci. 7 grudnia 1989 roku Sejm ogłosił amnestię zamieniającą skazanym na śmierć wyroki na 25 lat więzienia. Później obowiązywało w kraju moratorium na wykonywanie kary śmierci. W latach 1989-97 orzeczono kilkanaście kar śmierci przez powieszenie. Chociaż było wiadomo, że nikt ich nie wykona. Ostatecznie zniesiono ją w nowym kodeksie karnym z 1997 roku.
Statystyki Ministerstwa Sprawiedliwości pokazują, że liczba orzekanych przez polskie sądy najsurowszych kar: dożywocia i 25 lat więzienia w 2020 roku spadła. W 2020 roku sądy orzekły 20 kar dożywocia, rok wcześniej było ich 28, a dla porównania w 2003 roku – 54.
Skazany na dożywocie może starać się o wyjście na wolność w ramach warunkowego przedterminowego zwolnienia po 25 latach spędzonych za kratkami. Od tej zasady istnieje wyjątek pozwalający sądowi warunki takiego zwolnienia obostrzyć. Czy jednak skazani na dożywocie powinni kiedykolwiek opuszczać cele? To zagadnienie ma tyle samo zwolenników co przeciwników.
Monika Frączak
Kara dożywocia -dane
Ostatni rok to czas ogromnych zmian przestępczości i zachowań społecznych. Polskie sądy orzekają coraz mniej tych najsurowszych kar – w 2020 roku zapadło „tylko” 20 wyroków skazujących na karę dożywotniego pozbawienia wolności. Tylko, ponieważ kilkanaście lat temu było ich o kilkadziesiąt więcej. A jak to jest z tym dożywociem? Za co można zostać skazanym najwyższym wyrokiem kary w Polsce, a jak skazuje się za granicą? Jakie prawa i obowiązki mają „dożywotniacy”? W końcu – czego nie wiemy o karze dożywotniego pozbawienia wolności?
Interesują Cię sprawy, gdzie została orzeczona kara dożywotniego więzienia? Koniecznie sięgnij po Detektywa Wydanie Specjalne 3/2021. Do kupienia TUTAJ.